SPSS Panelindeki Menüleri Tanıyalım
1. Data Menüsü
Define Variable Properties: Data menüsünü tıklayınca ilk açılan link budur. Bu linki kullanarak değişkenler tanımlanmaktadır. Bu linke tıkladığımızda aşağıdaki ekran görüntüsünde görüldüğü gibi karşımıza bir tablo çıkmaktadır. O tabloda hangi değişkenlerimizin üzerinde değişiklik yapmak istiyorsak onları yan tabloya geçiriyoruz. Burayı kullanarak bir değişkene ait variable views sayfamızda başlangıçta tanımladığımız tüm özelliklere dair değişiklik yapabiliriz.
Veri tabanımızı oluşturduk ve verilerimizi girdik ancak daha sonra verilerimizde ve özelliklerinde bazı değişiklikler yapmamız gerektiğinde bu özelliği kullanıyoruz.
Bu değişikliği yapmak için aşağıdaki adımlar uygulanmaktadır.
Data> Defining Variable Properties açılır. Üzerinde işlem yapılmak istenen değişkenler tablonun sağ tarafına geçirilmektedir. Daha sonra “continue” tıklanır.
Açılan pencerede o değişkene dair tüm bilgilerin değiştirilmesi mümkündür.
Copy Dataset: Data menüsü altında yer alan Copy Dataset linkini tıkladığımızda elimizdeki bir verinin yedeğini almış oluyoruz. BU özellik verilerimizi farklı bir yerde de kaydedebilmemize imkan sağlamaktadır.
Bir verinin yedeğinin oluşturulup kaydedilmesi için;
Data>copy dataset şeklinde seçtiğimizde elimizde bulunan bir verinin kopyası oluşturulur. Oluşturulan bu yedek dosyanın nereye kaydedileceğini ise File menüsünden Save as seçeneğini seçerek bilgisayarda istediğimiz bir yere kaydererek yapıyoruz.
Aşağıda bu işleme ait ekran görüntüsü bulunmaktadır.
Merge Files: Data menüsü altındaki bir başka link merge files yani dosya birleştirme linkidir. Dosya birleştirme ihtiyacı genellikle çok büyük veri girişi yapılması gereken verilerin birden fazla kişi tarafından ayrı ayrı girilmesi ya da hazırlanması sonrasında bu veri dosyalarının birleştirilip tek bir dosya haline getirilmesi işlemi için kullanılmaktadır.
Data menüsü altında merge files kısmına geldiğimizde aşağıda görüldüğü gibi iki ayrı link açılmaktadır. Birisi add cases yani kişi ekleme, add variables ise değişken ekleme için kullanılmaktadır. Bu seçeneklerden biri seçilip devam denildiğinde hangi dosyayla birleştirilecekse o dosyanın seçilmesi gerekmektedir.
Select Cases: Data menüsü altındaki bu linki seçtiğimizde tüm verilerimiz arasında bazılarının seçilmesi işlemini yapmış oluyoruz. Başka bir deyişle veri analizimiz için belirli alt grupların seçilip aktif yapılırken diğerlerinin inaktif yapılması ve analize dahil edilmemesini sağlıyoruz.
Örnek vermek gerekirse analizimizde sadece kadınlar üzerinden bir analiz yapacaksak, erkeklerin veri analizi kapsamında inaktif hale getirilmesi gerekmektedir.
Bunu aşağıda görüldüğü şekilde yapıyoruz. Data menüsü> select cases tıklanır, açılan pencereden ise if condition is satisfied seçeneği seçilip if'e tıklanır. Açılan pencereden hangi değişkenle ilgili işlem yapacaksak seçilir. Burada cinsiyet değişkenini seçiyoruz.
Daha sonra cinsiyet değişkenini sağ tabloya geçirip =1 diyoruz. Yani cinsiyet olarak sadece kadınları seçiyoruz. Bu durumda verilerimizde bulunan erkekleri program üzerini çizerek değerlendirmeye almayacaktır. Aşağıdaki görselde bu aşamalar gösterilmektedir. Bu işlemi tüm değişkenler için yapmak mümkündür.
Weight Cases:
Elimizdeki değişkenlerin sıklık dağılımları olması halinde analiz yapılabilmesi için hangi işlemleri yapmamız gerektiğiyle ilgilidir. Bu özelliği, verilerin frekansını bildiğimizde, ve bu frekansların ortalama yüzde dağılımlarının bilinmesi ve ki kare analizinin yapılması amacıyla kullanıyoruz. Başka bir deyişle bu menüyle elimizdeki verilere ait yüzdelikler dilimler hesaplanmaktadır.
Data menüsü altında yer alan weight cases seçilir. weight cases by butonu işaretlenerek sıklık yan tabloya aktarılıp ok tuşuna basılır. Böylece verilerimizin yüzdelerini hesaplamış oluruz. Bu aşamadan sonra ki kare analizi için gerekli süreçleri izleyip analizi tamamlamaktayız.
